بررسی نقش تمثیل در تبیین مقولۀ «خودسازی» در اندرزنامه های پهلوی

Authors

  • بتول فخر اسلام استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور
  • حمیده حسنخانی دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور
Abstract:

تمثیل در تشریح مفاهیم ثقیل برای مخاطبان عام نقشی اساسی دارد. از این­رو، در متون دینی و اخلاقی که عموم مردم را خطاب قرار می­دهند، منعکس شده است. در مقالۀ حاضر، با بهره­مندی از روش توصیفی و تکنیک تحلیل محتوا، تمثیل­های به­کاررفته در اندرزنامه­های پهلوی، بر اساس محتوا    دسته­بندی و نقش آن در بازنمایی اهمیت خودسازی در رشد معنوی آدمی بررسی و تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان می­دهد که مؤلفان اندرزنامه­ها با استفاده از تمثیل، موفق به ساده­کردن مفاهیم پیچیده و غامض معرفتی، عینیت­بخشی به مسائل انتزاعیِ شناختی، انتقاد از پیش­الگوهای رفتاری و فکری، ارائه و بازتعریف مدل­های جایگزین سبک زندگی و تسهیل در فرآیند ارتباط مخاطب با نویسنده و متن تولیدی شده­اند. همچنین، مشخص شد که بر اساس محتوا، تمثیل­ها به انواع: «اخلاقی و تعلیمی»، «دینی» و «حکمی و فلسفی» تقسیم می­شوند. اجزاء تمثیلی در این متون نیز، غالباً غیرانسانی (شامل عناصر طبیعت، اجرام آسمانی و موجودات خیالی) هستند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

بازتاب اندرزنامه های پهلوی در ادب و حکمت ایران اسلامی

در میان نوشته های فارسی میانه، آثار اندرزی اهمیت خاصی دارند. اندرزها مسائل اخلاقی جامعه را بازتاب می دهند و معرف اندیشه ، گفتار، و کردار مردم در گذشته های دورند و گویای این واقعیت آشکار نیز هستند که ایرانیان، به ویژه در دورۀ ساسانی، به سخنان و نوشته هایی با مضمون اخلاقی و اجتماعی دل بستگی فراوان داشته اند. انعکاس مطالب اندرزی محدود به دورۀ ساسانی و فرهنگ ایران پیش از اسلام نیست، بلکه در آثار اد...

full text

نقش تمثیل های بیهقی در تبیین بی اعتمادی در دربار مسعود غزنوی

در تاریخ بیهقی به کارگیری ابزارها و امکانات هنری و ادبی، از جمله تمثیل، تنها برای زینت و بخشیدن زیبایی هنری به اثر نیست، بلکه این ابزار در ژرف ساخت خود اهداف خاص نویسنده را نیز می­پروراند؛ به عبارت دیگر، نویسنده گاه مجبور می­شود با توجه به موقعیت اجتماعی و سیاسی خود یا حال و مقام اشخاصی که موقعیت­های مختلف اثرش را می­سازند، اندیشه­ها و مقاصد خود را با استفاده از شیوه­های غیرمستقیم همچون به­کارگ...

full text

مطالعه تطبیقی برخی آموزه های تعلیمی در اندرزنامه های پهلوی و برزونامه (بخش کهن)

توجه به مضامین و آموزه های اخلاقی ، مهم ترین بخش ادبیات پهلوی را شکل می دهد و به این اعتبار ، رساله های فراوانی تحت عنوان اندرزنامه (پندنامه) در نخستین سده های اسلامی پدید آمده است. محتوای این آثار ، کلمات قصار ، لطیفه ها و قصه های اخلاقی است که بیشتر جنبۀ حکمی و تجربی دارند و از زبان شاهان و حکیمان بیان شده اند. ادبیات فارسی دری به نوعی دنبالۀ ادبیات پهلوی است؛ از این رو ، بسیاری از آثاری که د...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 38

pages  32- 47

publication date 2018-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023